آشنایی با شرایط دوازده‌گانه در قباله ازدواج

آشنایی با شرط های عقدنامه بسیار مهم است. در صورت تحقق با هر کدام از شروط ضمن عقد می توان طلاق گرفت. شرایط دوازده‌گانه در قباله ازدواج یا همان سند نکاحیه که توسط زن و مرد زوج و زوجه در هنگام عقد به امضا می‌رسد. جهت آشنایی با این بندهای عقدنامه دوازده بند عقدنامه شرایط را با هم بررسی می‌کنیم.

شرط نصف دارایی مرد

اولین موردی که وجود دارد در شرایط ضمن عقد یا عقد خارج لازم هست . در بند الف ذکر شده که زوج شرط نموده که هرگاه طلاق به درخواست زن نباشه و یا طبق تشخیص دادگاه ناشی از تخلف زن از وظایف همسرش نباشه زوج موظف هست که تا نصف دارایی خود را به نام همسرش کند.  البته این بند شروطی داره که یک شرطش طلاق باید به درخواست مرد باشه و شرط دوم اینکه زن باید ناشزه نباشه یعنی درواقع این طلاق ناشی از تخلف زن نباشد.  بند (ب)  شرط ضمن عقد اذن زوج به زوجه وکالت بلاعزل بوده که با تحقق هر کدام از این بندهای عقدنامه این دوازده بند از دادگاه تقاضای طلاق کند.

شروط 12 گانه ضمن عقد ازدواج

بند 1 :  استنكاف شوهر از دادن نفقه به مدت 6 ماه به هر عنوان و عدم امكان الزام او به تأدیه نفقه . همچنین در موردی كه شوهر سایر حقوق واجبه زن را به مدت 6 ماه ایفا نكند و اجبار او به ایفا هم ممكن نباشد.

2 : سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی كه ادامه زندگی را برای زوجه غیرقابل تحمل کند.

3 : ابتلای زوج به امراض صعب‌العلاج به نحوی كه دوام زناشویی برای زوجه مخاطره‌انگیز باشد.

4 : جنون زوج در مواردی كه فسخ ممكن نباشد.

سایر بندهای شروط عقدنامه

بند 5 : عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی كه طبق نظر دادگاه صالح، منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد

بند 6 : محكومیت شوهر به حكم قطعی به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی كه مجموعا منتهی به 5 سال یا بیشتر بازداشت شود و حكم مجازات در حال اجرا باشد. در تمام این موارد، در صورتی حق طرح دعوای طلاق برای زن ایجاد می‌شود كه حكم قطعی محكومیت شوهر صادر شود و مرد در زندان باشد.

7 : ابتلای زوج به هرگونه اعتیاد مضری كه به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی را برای زوجه دشوار کند.

8 : زوج، زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترك كند . (تشخیص ترك زندگی خانوادگی و تشخیص عذر موجه با دادگاه است) یا 6 ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت كند.
بند 9 : محكومیت قطعی زوج در اثر ارتكاب جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتكاب جرمی كه مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زوجه باشد. تشخیص اینكه مجازات مغایر با حیثیت خانوادگی بوده، با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.

بند 10 : در صورتی كه پس از گذشت 5 سال، زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
11 : چنانچه شوهر مفقودالاثر شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
بند 12 : مرد بدون رضایت زن همسر دیگری اختیار كند یا به تشخیص دادگاه بین همسران خود به عدالت رفتار نکند.

شرط های عقدنامه عدم پرداخت نفقه به مدت 6 ماه

بند یک از شرط های عقدنامه استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت شش ماه و عدم امکان الزام شوهر به پرداخت نفقه پس‌از صدور حکم نفقه به مدت شش ماه . می‌بایست از شوهر نتوان نفقه را دریافت نمود.  برای همین منظور زوجه می‌بایست پس‌از صدور حکم به پرداخت نفقه نسبت ‌به توقیف اموال و اخذ برگه جلب زوج اقدام نماید. در صورت عدم موفقیت در اخذ نفقه این شرط محقق می‌شود.  البته برخی از محاکم همین‌که حکم شش ماه پرداخت نفقه صادر شود و زوجه محکوم شود را ملاک عمل قرار می‌دهند و نیازی به اخذ برگ جلب نخواهد بود .

 سوء اخلاق و یا سوء رفتار و سوء معاشرت زوج

بند دوم از شرط های عقدنامه سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به‌ حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیرقابل‌تحمل نماید.  به این معنی هست که بدرفتاری غیرقابل‌تحمل مرد هست. درواقع مواردی که همچون ضرب‌ وجرح عمدی همسر کتک زدن فحاشی توهین نسبت به همسر از موارد سوء اخلاق و رفتار هست . برای اثبات این‌موضوع می‌بایست زوج نسبت ‌به طرح دعوای توهین افترا و ایراد ضرب‌وجرح عمدی در دادسرا اقدام کند . شکایت خود را مطرح و پس‌از صدور حکم بر محکومیت زوج به استناد به این مدرک دادگاه تقاضای صدور حکم طلاق با استناد به تحقق بند دو را نماید.

امراض صعب العلاج

 بند سه عقدنامه در خصوص امراض صعب‌العلاج به‌نحوی‌که دوام زندگی زناشویی برای زوجه به مخاطره بیفتد.  بیماری‌های خطرناکی همچون ایدز و غیره که موجب می‌شود ادامه زندگی و بودن زن و شوهر با همدیگر موجب خطر برای سلامت زن گردد.

بند چهار از شروط عقدنامه در مورد دیوانه بودن مرد در زمانی‌که امکان فسخ نباشد در واقع از موجبات تقاضای طلاق از سوی زوجه هست.

منع اشتغال زوج

بند 5 از شروط ضمن عقد در خصوص عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی است که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه می‌زند . مثلاً زوجه پزشک هست ولی شوهرش به دست‌فروشی اقدام می‌کند.  این از جمله مواردی هست که با مصالح خانوادگی و حیثیت و آبروی زن درواقع لطمه وارد می‌کند.  چنانچه زوج به این عمل خودش در خصوص من اشتغالش اقدام کند زوجه می‌تواند به استناد بند 5 از شروط عقدنامه تقاضای طلاق از دادگاه را نماید.

محکومیت شوهر به حکم قطعی بیش از 5 سال حبس

 بند 6 از شروط عقدنامه درخصوص محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا جزای نقدی که منجر به بازداشت و یا زندانی شدن همسر به پنج سال حبس می‌باشد.  محکومیت به حبس بالای پنج سال درواقع ب مد نظر هست . هر حکمی که صادر شود و مرد  پنج سال بیشتر محکوم شود زوجه می‌تواند با استناد به بند شش از عقدنامه تقاضای طلاق کند.

شرط های عقد نامه اعتیاد زوج به مواد مخدر

بند هفت از شروط ضمن عقد ابتلاء زوج به هر اعتیاد مضری است . اعتیادی که به اساس زندگی خانوادگی ضرر بزند مانند اعتیادی که منجر به بیکاری شود.  درواقع مرد بیکار ممکن است اثاث منزل را بفروشد و به‌سلامت جسمی و روحی زن و فرزندان آسیب بزند . توهین و فحاشی کند و  اسباب و اثاثیه خانه را بشکند  . در این موارد که امیدی به ترک اعتیاد نیست و باعث ضرر به زندگی خانوادگی شده‌است زن می‌تواند با استناد به بند هفت از شروط عقدنامه تقاضای طلاق کند.

ترک زندگی خانوادگی بدون عذر موجه

در خصوص بند هشت از شروط ضمن العقد نکاح نامه ‌عنوان می‌کند که زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه شش ماه متوالی ترک کند.  یعنی اگر ترک بدون علت خانواده یا غیبت این شش ماه بدون دلیل موجه باشد زوجه می‌تواند تقاضای طلاق از دادگاه کند . زوجه برای اثبات این‌موضوع نیازمند به  شهادت شهود و مدارک دارد که به دادگاه ارائه می‌کند. مثلاً زوج زندگی مشترک را شش ماه است ترک نموده و آن‌ها بلاتکلیف هستند .

محکومیت زوج به جرم حد یا تعزیر

 در خصوص بنده نه از شروط ضمن عقدنامه محکومیت زوج در اثر ارتکاب به جرم اعم از حد یا تعزیر است . این جرم مغایر با حیثیت و شرافت خانوادگی و شئون زن هست.  البته تشخیص این موارد با دادگاه بوده و ازجمله مواردی است که زن می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند.  محکومیت قطعی زوج به ارتکاب جرایم حد و تعزیر درواقع از مواردی است که زن می‌تواند تقاضای طلاق کند. جرائم حدی مثل رابطه نامشروع و زنا هست و تعزیری مانند سرقت و کلاه‌برداری . در این موارد  این مجازاتی که صادر می‌شود آبرو و موقعیت زن را به خطر می‌اندازد.

 عقیم بودن مرد

بند ده اصل شرط های عقدنامه عنوان می‌کند که چنانچه پس‌از گذشت پنج سال زوجه از همسر خودش به دلیل عقیم بودن یا عوارض جسمی دیگر فرزنددار نشود می تواند تقاضای طلاق نماید . بچه‌دار نشدن مرد پس‌از پنج سال از مواردی هست که زوجه می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند.

پس از طرح دعوای طلاق به استناد بند ده از شروط ضمن عقد نکاح نامه دادگاه در صورت عدم اقرار زوج به این موضوع پرونده را به پزشکی قانونی ارسال تا نسبت‌به معاینه و انجام آزمایشات مربوطه در خصوص عقیم بودن زوج اقدام شود . در صورت مثبت بودن موضوع و عقیم بودن زوج به دادگاه با تقاضای طلاق از سوی زوجه موافقت و حکم طلاق صادر می‌کند. این حکم طلاق می‌تواند شامل کل مهریه زوجه نیز باش. چنانچه زوج با اخطار دادگاه به پزشکی قانونی جهت انجام آزمایش خود را معرفی ننماید این استنکاف تخلف محسوب و در واقع از موجبات صدور حکم طلاق خواهد بود.

شروط ضمن عقد مفقود الاثر شدن زوج

بنده 11 از شروط عقدنامه در خصوص مفقودالاثر بودن نیز زوج است . درصورتی‌که زوج مفقودالاثر شود و ظرف شش ماه پس‌از مراجعه زوجه به دادگاه زوج پیدا نشود از مواردی است که زوج می‌تونه به‌علت بلاتکلیف بودن در زندگی زناشویی تقاضای طلاق کند . این‌موضوع یعنی غیبت طولانی همسر که درواقع بایستی از طریق شهود و مدارک و مستندات برای دادگاه احراز شود . زوج منزل مشترک را ترک کرده و یا مفقودالاثر هست .معمولاً در این‌گونه مواقع دادگاه هم با انجام تحقیقات محلی و یا هر تحقیق که لازم باشد نسبت به احراز اثبات درواقع ادعای زوجه اقدام می نماید.

شروط ضمن عقد ازدواج مرد بدون رضایت زن

 بنده دوازده از شروط عقدنامه بند بسیار مهمی هست . در خصوص ازدواج زوج هست. عنوان می کند که چنانچه زوج همسر دیگری را بدون رضایت زوجه اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت‌به همسران خود اجرای عدالت ننماید زوجه می‌تواند به استناد بند دوازده از شروط عقدنامه تقاضای صدور حکم طلاق کند .  در توضیح این این بند ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر است. این ازدواج مجدد شامل عقد موقت و صیغه نیز می‌باشد. یعنی در واقع چنانچه زوج همسر دیگری را به‌صورت موقت و یا دائم اختیار نماید زوجه می‌تواند با استناد به بند دوازده از شروط عقدنامه تقاضای طلاق نماید.

طلاق به استناد شروط ضمن عقد

در صورت تحقق هر یک از این موارد دوازده‌گانه از شرط های عقدنامه می‌توان از دادگاه تقاضای طلاق نماید . به غیر از موارد ۱۲ گانه از شروط ضمن عقد نکاحنامه در صورت موافقت همسر می توانند این موارد زیر را در سند عقدنامه قرار دهند .  مانند حق مسکن که در واقع اختیار تعیین مسکن را به زن واگذار می‌کند. در مورد حق تحصیل تا هر مرحله از تحصیل که لازم باشد زوجه می تواند تحصیل کند .

با دادن یک شرط که به صورت حق اشتغال به زوجه اجازه داده می شود تا به اشتغال متناسب اقدام نماید . حق طلاق که به زوجه داده می شود و زوجه می تواند هر زمان که بخواهد طلاق بگیرد بدون موافقت مرد . توضیحاً این‌که چنانچه مهریه ملک غیرمنقول باشد ابتدا باید ملک مذکور در دفتر اسناد ثبتی به ثبت برسد . پس‌از ثبت در دفتر اسناد رسمی شماره دفتر و تاریخ ثبت و به وسیله سردفتر و نماینده سردفتر در این صفحه قید و امضاء بشود.

  سوال: آیا صرف عمل نکردن مرد به هر یک از این شرایط می‌تواند دلیلی برای زن باشد تا از دادگاه تقاضای طلاق کند . آیا زن به راحتی می تواند طلاق بگیرد ؟  در پاسخ باید گفت با تحقق هر یک از این شروط دوازده‌گانه و اثبات آن در دادگاه توسط زن با استناد به وکالت ضمن عقد با مراجعه به دادگاه زن می‌تواند با طی تشریفات قانونی نسبت‌به اخذ و اجرای طلاق اقدام کند .